14 januari: missionaire initiatieven en liturgische formulieren

Ds. Geert van Dijk opent de vergadering met het lezen van Marcus 7: 1-15. In dit Bijbelgedeelte discussiëren Farizeeën met Jezus over tradities op het vlak van reinheid en onreinheid. Jezus besluit zijn antwoord met: ‘Niets dat van buitenaf in de mens komt kan hem onrein maken, het zijn de dingen die uit de mens naar buiten komen die hem onrein maken.’ Regels en regelingen nodigen uit tot gesprek, zegt Van Dijk. Maar Jezus spitst elke regel en regeling toe op die van de liefde. Soms verlang ik terug naar onze verliefdheid tijdens de vorige synode, zegt Van Dijk. Toen ging het over heling, verzoening, samen verder. Nu zitten we in de fase van het bezoek aan de notaris en de hypotheekverstrekker. Maar: liefde kan ook verdiept worden in alle zakelijke regelingen.

Synode in 2023 naar Deventer
Voorzitter Frans Schippers van de lv/gs deelt mee dat de kerk van Deventer de ontvangende kerk is voor de synode van 2023. Deze mededeling wordt met applaus ontvangen.

Missionaire steunverlening
De commissie missionaire steunverlening zet uiteen via welke constructie missionair werk in de toekomst ondersteund gaat worden. De regio’s krijgen daarin een rol, zoals nu al in de GKv gebruikelijk is. Als er een missionair project aan de regio om steun vraagt, dragen de kerken binnen de regio een richtbedrag van maximaal 4 euro per lid af. Hierbij is ruimte voor verschillende hoogten in bijdrage, mede afhankelijk van de steunvraag van gemeenten. Daarnaast is er een landelijke pot geld, het MissieFonds, dat beheerd wordt door de commissie missionaire steunverlening. Hiervoor komt waarschijnlijk een landelijk quotum, dat valt binnen het totaalbedrag van de 25 euro dat voor elk belijdend lid wordt afgedragen aan de landelijke kerk.

Er worden verschillende aspecten besproken, waaronder het verschil tussen missionaire initiatieven en steunbehoevende kerken. De commissie missionaire initiatieven streeft ernaar om kerken die steun ontvangen ook zoveel mogelijk te behandelen als missionair initiatieven. De commissie wil geen geld in bodemloze putten steken, maar ook deze kerken ondersteunen op de weg naar meer vitaliteit.

De regeling missionaire steunverlening wordt unaniem aangenomen.

Verkiezing moderamen
Er zijn op verzoek van het moderamen verschillende evaluatieve opmerkingen binnengekomen over de verkiezingsprocedure van het huidige moderamen. Het zittende moderamen deed een voorstel voor een nieuw moderamen. De nieuwe formulering geeft ook ruimte aan eventuele andere procedures. Het moderamen komt met een ‘ordentelijk voorstel’ voor een volgende vergadering, waarin de binnengekomen punten worden meegenomen.

Liturgische formulieren
In de kerkorde is afgesproken dat er ruimte is voor variatie in teksten van liturgische formulieren voor doop, avondmaal, bevestiging van ambtsdragers, etc. De bijbehorende vragen worden landelijk aangedragen. De commissie eredienst is met een voorstel gekomen voor de verwoording van deze vragen.

Met name de vragen bij de doop leiden tot een aantal opmerkingen. Een belangrijke is of – zoals in de tekst wordt gesteld – kinderen door de doop deel krijgen aan de kerkgemeenschap als lichaam van Christus. Of horen ze daar al bij en is de doop het teken van die verbondenheid met de kerk? Ook bij de tekst van de vragen die bij openbare geloofsbelijdenis worden gesteld, zijn enkele opmerkingen. In die vragen wordt het werk van Vader en Zoon kort toegelicht, maar van de Geest niet. Kan het werk van de Geest in een nieuwe versie toch ook met enkele woorden omschreven worden?
Enkele afgevaardigden pleiten ervoor om deze keuzes niet onder druk te maken, maar daar tijd voor te nemen. De commissie eredienst zegt een extra bezinningsronde toe. Op voorstel van het moderamen geldt die bezinningsronde alleen voor de vragen bij doop en openbare geloofsbelijdenis. De vragen die bij andere liturgische formulieren horen, worden vervolgens unaniem aangenomen. Bij het formulier voor de bevestiging van ambtsdragers geldt dat er nog wel wordt gestudeerd op een aanvullende vraag naar de vertrouwelijkheid van ambtsdragers.

Op 11 maart komt de commissie eredienst terug met een herziene versie van de vragen bij doop en openbare geloofsbelijdenis.

Doop en ouders die geen belijdenis hebben gedaan
In uitzonderlijke gevallen komt het voor dat minderjarige ouders vragen om hun kind te laten dopen. Hieraan zitten juridische aspecten. Het is van belang dat een voogd, door de rechter aangesteld, daarmee instemt. Verder geldt dat de ouder die de doop aanvraagt, belijdend lid moet zijn.

Er volgt een gedachtewisseling over de vraag of ouders altijd belijdenis moeten hebben gedaan als ze hun kind willen laten dopen. De huidige formulering die dat stelt, zou oprechte gelovigen die moeite hebben met belijdenis doen, kunnen weerhouden hun kind te laten dopen. In de discussie wordt erop gewezen dat de doopvragen ook belijdenisvragen zijn. Er is ruimte om doop- en belijdenisvragen in elkaar te schuiven. Het gaat erom dat een doopouder belijdt dat hij/zij een gelovig mens is. De tekst wordt nog eenmaal bekeken en komt terug op een volgend overleg.

Sluiting
Tegen lunchtijd is de agenda – na anderhalve dag vergaderen – afgerond. Ds. Matthijs van der Welle sluit af met het lezen van psalm 127. Hij spreekt enkele woorden over het verlangen naar zegen van de Heer. Je hebt de erkenning, dat je zelf niet bij machte bent alles voor elkaar te maken, echt nodig. De psalm spreekt erover dat God het zijn lieveling in de slaap geeft. Die ontspanning wens ik ons alles toe, zegt Van der Welle.