12 november: op weg naar de vaststelling van de kerkorde

De dagopening wordt verzorgd door ds. Kornelis Harmannij, lid van de Regiegroep Hereniging en van de Werkgroep Toekomstige Kerkorde (WTK). In zijn overdenking brengt hij, naar aanleiding van 1 Korintiërs 14:26-33, het werk van de heilige Geest nadrukkelijk in verband met de kerkorde. Dat werk van de Geest klinkt ook door in Psalm 29.

Na controle van de presentie neemt voorzitter van de landelijke vergadering Frans Schippers het woord. Hij meldt nog expliciet dat gisteren besloten is dat er een toelichting geschreven gaat worden op de kerkorde, onder leiding van Kornelis Harmannij en met medewerking van een klankbordgroep vanuit de LV/GS.

De kerkorde is op 13 november 2021 in eerste lezing vastgesteld, en daarna naar de regio’s en classes gestuurd met het verzoek om er commentaar op te leveren en zo nodig wijzigingsvoorstellen te doen. Afgevaardigden naar deze LV/GS hebben dat commentaar vooraf gewogen en wie dat wil of nodig vindt, krijgt in deze vergadering gelegenheid om er verder op in te gaan. Dat gebeurt hoofdstuksgewijs volgens een vast patroon: mondelinge toelichting door afgevaardigden op wijzigingsvoorstellen, beantwoording door de WTK, concreet indienen van amendementen (formele wijzigingsvoorstellen), inventarisatie van of er voldoende steun is voor een amendement, tweede ronde toelichting door afgevaardigden en ten slotte stemming over een amendement. Alleen amendementen die met driekwart meerderheid aangenomen worden leiden tot aanpassing van de kerkorde.

Op onderdeel A.1 t/m A.3 (De kerken) is het enige amendement dat wordt aangenomen de beslissing dat er een voetnoot wordt toegevoegd. Daarin wordt expliciet gemaakt dat waar hij’ en ‘hem’ staat, ook ‘zij’ en ‘haar’ gelezen kan worden. Voorzitter Frans Schippers benadrukt dat het weliswaar slechts een voetnoot is, maar een belangrijke zaak, namelijk dat we in Christus allemaal gelijk zijn.

Bij de behandeling van het eerste deel van hoofdstuk B stemt de vergadering in met twee wijzigingen. In B.2.2 stond eerst: De relatie tussen de ambtsdragers is collegiaal; de één heeft geen zeggenschap over de ander. De puntkomma wordt een dubbele punt. Op voorstel van de WTK wordt hoofdstuk B3 uitgebreid met het volgende artikel: De predikant draagt bij aan de opbouw van de gemeente en beschermt haar tegen vervalsing van het evangelie.

Mensen scherpen elkaar zoals ijzer met ijzer gescherpt wordt, en zoeken daarmee de vrede voor de kerken; zo vat Aldert Blijdorp in zijn overdenking voorafgaand aan de lunch samen waar de vergadering mee bezig is. Hij verbindt daartoe Spreuken 27:17 met Matteüs 5:9.

Tijdens de middagvergadering komen achtereenvolgens het vervolg op hoofdstuk B (de ambten), hoofdstuk C (de gemeente), hoofdstuk D (toezicht), en hoofdstuk E (kerkelijk samenleven) aan de orde. Daarvoor heeft de ook de WTK naar aanleiding van de reacties uit de classes al een heel aantal tekstuele wijzigingen voorgesteld, die door de vergadering beoordeeld en hier en daar nog aangepast worden. Ook vanuit de vergadering komen nog wat wijzigingsvoorstellen naar aanleiding van de reacties uit classes en regio’s. Het gaat hoofdzakelijk om technisch-inhoudelijke aanscherpingen van formuleringen.

Bij het hoofdstuk over de ambten wordt wat langer doorgesproken over wie er precies tot de kerkenraad behoren. Dat wordt voorlopig aan de plaatselijke kerken overgelaten. Als het gaat over toezicht komt aan de orde welke stappen er nodig zijn bij ernstig tekortschieten in het leven met God. Er zijn dan meerdere vormen waarin er naar elkaar wordt omgezien. Geen van deze onderwerpen leidt tot ingrijpende wijzigingen van de kerkorde. Hoofdstuk F (besluiten en bezwaren) en G (extern recht) moeten gezien de tijd helaas doorgeschoven worden naar een volgende vergadering.

Moderamenlid Kars Veling verzorgt de dagsluiting. Hij begint met persoonlijke bespiegelingen over de ontwikkelingen in de kerken en de toenadering tussen NGK en GKv, en leest daarna Jesaja 2:1-5. De lange vergaderdag wordt afgesloten met het zingen van gezang 185 uit het Gereformeerd Kerkboek en gebed.